çeviri hataları

Dürüst olalım, bugün yabancı diller yüksek okullarında öğrencilerin neredeyse tamamı çok ‘cazip’ fiyatlarla çeviri yapıyor. Cazip fiyattan kastımız, malumunuz: ucuz. Ucuza çeviri yaptırdığınızda, kağıt üzerinde hesaplarken yüzünüz gülüyor olabilir.. ama iş yapıyorsanız;

Nasıl ki pazardan aldığınız takım elbisenizle Çinli ihracatçıların karşısına çıkmıyorsanız, Çinlilerle (ve diğer yabancılarla) yaptığınız toplantılarda masaya koyduğunuz dokümanlarınızı da pazardan çevirtmemelisiniz.

Bu yazımızda sizler için, ‘kolay ve ucuz’ çevirinin dünya çapındaki devasa firmalara nasıl pahalıya patladığının örneklerini derledik.

Coca-Cola Çin.. ya da Balmumundan Yapılmış Dişi Kısrak.

Coca-Cola markası Çin’de ilk pazarlanmaya başladığında, çevirmenler Coca-Cola’nın Çince en kolay nasıl telaffuz edilebileceği üzerinde düşündüler. Ve sonuç olarak Ke-Kou-Ke-La’yı buldular. Ancak Coca-Cola’nın çalıştığı çevirmen firma o kadar dar görüşlü ve özensizdi ki, Ke-Kou-Ke-La’nın Çince’de “Balmumundan Yapılmış Dişi Kısrak” anlamına geldiğini farketmediler. Ya da umursamadılar bile. Çünkü Coca-Cola onlardan sadece “çeviri yapmalarını” istemişti (tanıdık geldi mi?). Ve de çeviri yapılmıştı. Bu garip isimli içeceğin (Coca-Cola) satışları Çin’de ilk yıllarda bir türlü artış göstermedi ve sonunda Coca-Cola Çin’deki ismini değiştirmek zorunda kaldı.

Bir tuvalet suyu olarak Schweppes

Ah şu ucuz ve kapasitesiz çevirmenler.. Schweppes tonik suyu İtalya’da ilk satışa sunulduğunda, İtalyanca ismi tam olarak buydu: Schweppes Tuvalet Suyu.

Parmaklarınızı ısırıp koparın! KFC!

Yine Çin. KFC’nin “parmak yalatacak denli iyi” sloganı “parmaklarınızı ısırıp koparın” olarak çevrilmişti. Tavuk yemek isteyen bir Çinli’nin parmaklarını koparacağını düşünmesi, bilemiyoruz. KFC Çin’deki restoranlarında bulunan tüm tabela, broşür, reklam ve afişleri değiştirmek durumunda kaldı.

Seni p*zevenklerin elinden almadım mı McDonald’s?

McDonald’s Fransa’da Big Mac ürününü satışa sunduğunda, çevirmenler düz mantıkla “Gros Mec” ismini buldular. Ancak bu “Büyük Adam” anlamına geliyordu ve Fransızca’da büyük adam, tamam, p*zevenklere verilen lakaptı. Fransızlar bir süre McDonald’s restoranlarında Büyük Adam siparişi verirken tekrar tekrar düşünmüş olabilirler.

Kagome ile altınıza yapmak istemez misiniz?

Japonya’nın en büyük içecek firmalarından biri olan Kagome, Portekizce konuşan Brezilya’da da aynı isimle faaliyet göstermekte bir sakınca görmemişti – çünkü yerel çevirmenleri herhangi bir uyarıda bulunmamıştı. Sorun şuydu ki, Kagome Portekizce’de birebir “Altıma yaptım” demek oluyordu.

Coors için, cırcır olun.

İçecek firması Coors İspanya’ya giriş yaptığında sloganı “Turn it loose – Serbest bırakın” idi, ancak  bu slogan İspanyolca’da pek hoş durmadı. Serbest bırakmak, İspanyolca’daki argo deyişle bizdeki “cırcır olmak” manasına geliyordu.

İktidarsızlığa çare: Starbucks

Starbucks’tan Latte alıp keyifle içmek, sanırız Almanya dışında oldukça hoş bir eylem. Ancak Almanca’da latte, “ereksiyon” manasına geliyor. Starbucks’ın Almanya’daki temsilcileri umursamamış olacaklar ki, Almanya’da Starbucks’a gidip bir sabah ereksiyonu alabilmeniz gayet mümkün. Üstelik yumuşak seçim de mevcut (ya da kremalı).

Salem sigaraları aptallaştırır

Salem sigaraları Japon pazarına girdiklerinde çeviri ve reklam işini kime verdiler bilmiyoruz. Ama “Salem, özgür hissettirir” sloganını “Salem içerseniz boş kafalı olursunuz” diye çevirmek sanırız rakip firmaların işi. Salem’e bu sloganı değiştirip tüm kutuları baştan basmak ne kadara patladı acaba?

Pepsi ve zombi dedeleriniz

Coca-Cola Çince sloganıyla milyon dolar kaybeder de Pepsi durur mu? “Pepsi Generation ile canlanın” sloganını Çince’ye çevirirken “Pepsi, ölmüşlerinizi mezarından kaldırır” olarak çevirmek.. hahaha.. artık buna bir açıklama bulamıyoruz. Ölmüşlerinizin ruhuna rahmet.. pardon, Pepsi.

General Motors’un gitmeyen arabaları

General Motors, Chevy Nova’yı (aslında güzel araba) Güney Amerika’da İspanyolca konuşan pazarlara sunduğunda, “Nova”nın İspanyolca’da “It won’t go – Gitmez” anlamına geldiğini farketmedi. Anlaşılan o ki, kimse de söylemedi. Araç satışları doğal olarak düşük kalınca, ismini Caribe yaptılar.

Tekrarlamaya gerek var mı? Ucuz çevirmen baş ağrıtır.